Μνημόνιο 3 , Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ. και η λίστα των ιδιωτικοποιήσεων
«Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016»
Το θέμα των πωλήσεων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου είχε τεθεί εξαρχής από τους δανειστές της Ελλάδας ως σημαντικό για την διαχείριση του δημοσίου χρέους ήδη με το λεγόμενο πρώτο μνημόνιο [1]. Το καλοκαίρι του 2011 ιδρύθηκε το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.). Βασικά χαρακτηριστικά του αναφέραμε σε προηγούμενη δημοσίευση [2]. Συνοπτικά υπενθυμίζουμε ότι :
– Το Ταμείο έχει αποκλειστικό σκοπό την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και περιουσιακών στοιχείων Ν.Π.Δ.Δ. ή των δημοσίων επιχειρήσεων των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ. [3].
– Το προϊόν αξιοποίησης χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας [4].
– Η διάρκεια του Ταμείου προσδιορίστηκε στα έξι (6) έτη από την έναρξη ισχύος του ιδρυτικού νόμου [5]. Δυνάμει της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του μοναδικού μετόχου του Ταμείου η διάρκειά του μπορεί να παραταθεί, εάν ο σκοπός του δεν έχει επιτευχθεί [6].
– Στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου μεταβιβάζονται και περιέρχονται, χωρίς αντάλλαγμα. Ενδεικτικά περιουσιακής φύσεως δικαιώματα, εμπράγματα δικαιώματα, δικαιώματα διαχείρισης και εκμετάλλευσης, αποκλειστικής ή μη, κεκτημένα οικονομικά συμφέροντα, άυλα δικαιώματα και δικαιώματα λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης υποδομών [7].
– Το πράγμα ή το δικαίωμα που μεταβιβάστηκε ή παραχωρήθηκε στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ δεν μπορεί να αναμεταβιβαστεί στον προηγούμενο κύριο ή δικαιούχο, καθ’ οιονδήποτε τρόπο (δηλαδή στο Δημόσιο) [8]. Δηλαδή ορίζεται ότι η μεταβίβαση του πράγματος ή του δικαιώματος στο Ταμείο είναι οριστική και ανεπίστρεπτη [9].
Μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευτεί δεκάδες ΦΕΚ με περιεχόμενο την μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου στο ΤΑΙΠΕΔ. (Θα επανέλθουμε σε αυτά πολλές φορές μελλοντικά και με συνοπτικούς πίνακες). Ως παράδειγμα αναφέρουμε από ακίνητα και αεροδρόμια μέχρι λιμάνια και τα δικαιώματα χρήσης και εμπορικής εκμετάλλευσης ραδιοσυχνοτήτων σχετικά με υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας.
Το λεγόμενο τρίτο μνημόνιο [10] θέτει ως ποσοτικούς στόχους για τις ιδιωτικοποιήσεις μέσω του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ συνολικά 6,4 δις ευρώ για την τριετία 2015-2017 :
2015 : 1, 4 δις ευρώ
2016 : 3,7 δις ευρώ
2017 : 1,3 δις ευρώ
Τα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού Δημοσίου που περιλαμβάνονται στη λίστα για ιδιωτικοποίηση περιγράφονται στο αναφερόμενο στο μνημόνιο 3 και ειδικότερα Asset Development Plan με ημερομηνία 30 Ιουλίου 2015 [11]. Στο έγγραφο αυτό καταγράφεται η μέθοδος ιδιωτικοποίησης (π.χ. πώληση μετοχών του Δημοσίου στις εταιρίες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων), οι σύμβουλοι (χρηματοοικονομικοί, νομικοί, τεχνικοί), εν συντομία η παρούσα κατάσταση του περιουσιακού στοιχείου του Ελληνικού Δημοσίου και ένα χρονολογικό σχεδιάγραμμα.
Αξίζει να αναφερθούν επιγραμματικά ορισμένες ιδιωτικοποιήσεις που περιλαμβάνονται στη λίστα και δίπλα οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι (financial advisors), σε όσες αναφέρονται :
- Για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια => CitiBank – EFG Eurobank
- Για την περιοχή του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού (6.000.000 τ.μ.) => CitiBank – Τράπεζα Πειραιώς
- Για τον Αστέρα της Βουλιαγμένης => Τράπεζα Πειραιώς
- Για την περιοχή Αφάντου της Ρόδου => Τράπεζα Πειραιώς
- Για την ΔΕΣΦΑ => Alpha Bank –UBS – Rothschild
- Για τον Ο.Λ.Π. Πειραιά=> Morgan Stanley– Piraeus Bank
- Για τον Ο.Λ.Θ. Θεσσαλονίκης => Morgan Stanley– Τράπεζα Πειραιώς
- Για ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΕΕΣΣΤΥ => IBG (Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος) – Kantor
- Για την εταιρία Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών => BNP Paribas – NBG
- Για την περιοχή Ποσείδι Χαλκιδικής => Alpha Bank – Alpha Αστικά Ακίνητα
- Για το Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου => Alpha Bank – Alpha Αστικά Ακίνητα
- Για την Μαρίνα της Πύλου => IBG (Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος)
- Για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία => Lazard– PWC
- Για Real Estate Monetisation => UBS (Phase A) – UBS, Deutsche Bank, BNP Paribas (Phase B)
Παρατηρήσεις:
– Στις υπόλοιπες ιδιωτικοποιήσεις δεν αναφέρονται στον παρόν έγγραφο οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι. Όπως για παράδειγμα δεν αναφέρονται οι σύμβουλοι για την μαρίνα Αλίμου, την Εγνατία Οδό, τα Ελληνικά Πετρέλαια, τον ΟΤΕ , τη ΔΕΗ,την ΕΥΑΘ, την ΕΥΔΑΠ, τη ΔΕΠΑ.
– Για την τελευταία περίπτωση με τον ευφάνταστο τίτλο «Real Estate Monetisation», δείτε και στην πέμπτη αξιολόγηση από το ΔΝΤ (σελ. 140, 143, 144)
Σχετικά (ενδεικτικά) :
- [1] Νόμος 3845/2010 – ΦΕΚ 65 Α’ («μνημόνιο 1»). Σχετικές σελίδες του ΦΕΚ : 1355 (πίνακας 3),1365. Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος 3845/2010
- [2] Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. , Αποκρατικοποιήσεις και Δημόσιο Χρέος (δημοσίευση 24 Σεπτεμβρίου 2015– Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016).
- [3] Νόμος 3986/1 Ιουλίου 2011 (ιδρυτικός νόμος ΤΑΙΠΕΔ), άρθρο 1 παράγραφος 1 και νόμος 4038/2012 , άρθρο 7 παράγραφος 8α. Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος 3986/2011
- Νόμος 4336/14 Αυγούστου 2015 (μνημόνιο 3). Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος 4336/2015
- [4] Νόμος 3986/2011, άρθρο 1 παράγραφος 2 και άρθρο 2 παράγραφος 17 (όπως ισχύει, βλ. Ν.4254/2014, άρθρο πρώτο, παράγραφος Β’, υποπαράγραφος Β3, περίπτωση 2). Βλ. αναλυτικότερα στο άρθρο «Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. , Αποκρατικοποιήσεις και Δημόσιο Χρέος», αριθμός 2 και υποσημειώσεις 6 έως 10.
- [5] Νόμος 3986/2011, άρθρο 1 παράγραφος 6.
- [6] Νόμος 4389/2016, άρθρο 213 παράγραφος 1. Το άρθρο αυτό στη προηγούμενη μορφή του είχε ως εξής: «Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η διάρκεια αυτή μπορεί να παρατείνεται, εφόσον ο σκοπός του Ταμείου δεν έχει εκπληρωθεί».
- [7] Βλ. αριθμό 5 και υποσημείωση 14 στο άρθρο «Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ., Αποκρατικοποιήσεις και Δημόσιο Χρέος» (δημοσίευση 24 Σεπτεμβρίου 2015 – Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016).
- [8] Νόμος 3986/2011, άρθρο 2 παράγραφος 7. (βλ και Ν.4093/2012, άρθρο πρώτο, υποπαράγραφος Δ.2.. εδάφιο 5β).
- [9] Αιτιολογική έκθεση νόμου 3986/2011, , σελ. 2.
- [10] Νόμος 4336/ 14 Αυγούστου 2015, σελ. 1030 του ΦΕΚ. Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος 4336/2015
- [11] Asset Development Plan (30 Ιουλίου 2015)
Σχετικά άρθρα:
- «Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. , Αποκρατικοποιήσεις και Δημόσιο Χρέος» (δημοσίευση 24 Σεπτεμβρίου 2015 – Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016).
- «Και ο αέρας στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ». (δημοσίευση 5 Οκτωβρίου 2015 – Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016).
- «Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην περιοχή της Νότιας Καβάλας» – (δημοσίευση 22 Οκτωβρίου 2015 – Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016)
- «Πόσα είναι και που πάνε τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων 2011-2016» – (δημοσίευση 14 Ιανουαρίου 2016 – Τελευταία ενημέρωση 10 Ιουλίου 2016)
- «Μετοχές του Ελληνικού Δημοσίου στο ΤΑΙΠΕΔ», (δημοσίευση 18 Ιανουαρίου 2016)
Σχετικά έγγραφα:
- Fifth review under the extended arrangement under the extended fund facility, and request for waiver of nonobservance of performance criterion and rephasing of access; staff report; press release; and statement by the executive director for greece
- The IMF’s Extended Fund Facility (EFF) (update 22-3-2016)
Έρευνα : Σταύρος Β. Τσίπρας – δικηγόρος