Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί διεθνώς ένα κίνημα με αίτημα την αλλαγή του τρόπου που δημιουργείται το χρήμα. Στο ισχύον νομισματικό σύστημα σε διεθνές επίπεδο το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας χρήματος στην οικονομία δημιουργείται από τις ιδιωτικές εμπορικές τράπεζες, κυρίως με τη διαδικασία έκδοσης δανείων. Στο προτεινόμενο σύστημα του Sovereign Money (Κρατικό Χρήμα) η δυνατότητα του Κράτους να δημιουργεί χρήμα ως κυριαρχικό δικαίωμα του αποτελεί τον πυρήνα της όλης πρότασης. Σε διεθνές επίπεδο ήδη 23 χώρες συμμετέχουν στο International Movement for Monetary Reform μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα με το ΦΕΚyou, ενώ στην Ελβετία έχει γίνει η συλλογή των απαραίτητων υπογραφών για να γίνει δημοψήφισμα για το εναλλακτικό νομισματικό σύστημα Sovereign Money [1].

Τους τελευταίους 12 μήνες υπάρχει πολύ μεγάλο διεθνές ενδιαφέρον για το ζήτημα αυτό. Ουσιαστικά η ιδέα του να μεταφερθεί η εξουσία της δημιουργίας του χρήματος από τις τράπεζες στο κράτος, εξυπηρετώντας το κοινό καλό. Η δημιουργία του χρήματος από ιδιωτικό προνόμιο για λίγους (τράπεζες) να γίνει κυριαρχικό δικαίωμα του κράτους (πχ. μέσω μίας κρατικής κεντρικής τράπεζας ή μέσω μίας τελείως ξεχωριστής κρατικής ανεξάρτητης αρχής). Διεθνώς το θέμα ανεβαίνει συνεχώς και η έρευνα και η δυνατότητα εφαρμογής του Sovereign Money (Κρατικό Χρήμα) έχει υποστηριχθεί και αναλυθεί σε διεθνές επίπεδο. Για παράδειγμα:

• Από τον επικεφαλή σχολιαστή επί των οικονομικών θεμάτων των Financial Times, Martin Wolf, από εξέχοντες οικονομολόγους, όπως τον πρών διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, Mervyn King και τον πρώην πρόεδρο της Αρχής Οικονομικών Υπηρεσιών, Adair Turner.
• Στην Ολλανδία, περισσότεροι από 110.000 πολίτες έχουν υπογράψει υπέρ ενός συστήματος Sovereign Money, πυροδοτώντας έτσι μια συζήτηση στο Ολλανδικό Κοινοβούλιο γύρω από αυτό το θέμα της οποίας το αποτέλεσμα ήταν να ανατεθεί εκπόνηση μελέτης από το Επιστημονικό Συμβούλιο Κυβερνητικής Πολιτικής [Scientific Council on Government Policy (WRR)].
• Στην Ελβετία, η αδελφή οργάνωση του ΦΕΚyou συγκέντρωσε αρκετές υπογραφές από πολίτες ώστε να μπορεί να γίνει δημοψήφισμα και να εφαρμοστεί το σύστημα Sovereign Money (η πρόταση έχει ήδη δεχθεί επίθεση από τον τραπεζικό τομέα της Ελβετίας).
• Τον Σεπτέμβριο του 2016, η KPMG Ισλανδίας  (μία από τις μεγαλύτερες συμβουλευτικές και λογιστικές εταιρείες του κόσμου) δημοσίευσε μία επίσημη έκθεση πάνω στο των εναλλακτικών νομισματικών συστημάτων και το Sovereign Money μετά από ανάθεση από το Πρωθυπουργικό Γραφείο της Ισλανδίας.
• Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών ασχολείται με αυτό το θέμα με σχετικές εργασιές.

Λόγω αυτού του αυξανόμενου ενδιαφέροντος, στα τέλη Νοεμβρίου 25 εξέχοντες ερευνητές από διάφορες χώρες συναντήθηκαν στην Χάγη, στην Ολλανδία, για να συζητήσουν τις προτεραιότητες της έρευνας πάνω στο θέμα του Sovereign Money, και να σχεδιάσουν τη μελλοντική έρευνα και συνεργασία. Οι συμμετέχοντες προέρχονταν από 12 διαφορετικές χώρες (Αγγλία, Ισλανδία, Ολλανδία, Η.Π.Α, Φιλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα κ.α.) έχοντας ανάμεσά τους καθηγητές Πανεπιστημίων, διδακτορικούς φοιτητές, άλλους οικονομολόγους και μέλη του International Movement for Monetary Reform μεταξύ των οποίων το Positive Money από την Αγγλία,το Ons Geld από την Ολλανδία και το ΦΕΚyou από την Ελλάδα. Το ΦΕΚyou είχε την τιμή να κληθεί να συμμετάσχει μετά από πρόσκληση στον ερευνητή Σταύρο Τσίπρα. Στο συνέδριο παρευρέθηκε και η συντονίστρια του ΦΕΚyou Κατερίνα Καράμπελα.

Συζητήσαμε κάποιους σημαντικούς τομείς της έρευνας γύρω από το Sovereign Money (Κρατικό Χρήμα), όπως:

• Πώς διασφαλίζουμε ότι η πίστωση στο σύστημα του sovereign money θα πάει στην αληθινή οικονομία και όχι στις αγορές περιουσιακών στοιχείων;
• Μπορεί μία χώρα μόνη της να μπει σε αυτό το σύστημα; Ποιές θα είναι οι επιπτώσεις όσον αφορά στο συνάλλαγμα, το διεθνές εμπόριο, κτλ;
• Πώς ακριβώς θα μπορούσε να είναι η σχέση μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και της κεντρικής τράπεζας σε αυτό το σύστημα;
• Πώς μπορούμε να διαδώσουμε την ιδέα του Sovereign Money σε διαφορετικές χώρες και σε διαφορετικούς ανθρώπους;

Εν κατακλείδι, ήταν μια πολύ επιτυχής πρώτη συνάντηση κάποιων άριστων ερευνητών με διαφορετικά αλλά αλληλοσυμπληρώμενα πεδία έρευνας. Είναι συναρπαστικό το ότι η έρευνα σε αυτόν τον τομέα αυτήν τη στιγμή γίνεται σε πολλές χώρες και ότι το σύστημα Sovereign Money (Κρατικό Χρήμα) θα μπορούσε να λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Από εδώ και πέρα θα υπάρξει μια στενότερη διεθνή συνεργασία ώστε να απαντηθούν τα εναπομείναντα ερωτήματα για την εφαρμογή του συστήματος Κρατικού Χρήματος (Sovereign Money System).

Σχετικά:

[1] Το σύστημα Sovereign Money έχει ως βασικό πυρήνα τη δυνατότητα και το δικαίωμα της δημιουργίας του χρήματος (χωρίς χρέος) από το κράτος μέσω μίας κρατικής κεντρικής τράπεζας (state owned central bank) ή μίας ανεξάρτητης κρατικής αρχής (state authority). O όρος «Sovereign Money» θα μπορούσε να αποδοθεί με διάφορους τρόπους όπως: Κρατικό Χρήμα, Κρατική Δημιουργία Χρήματος, Δημιουργία Χρήματος Κυρίαρχου Κράτους.

Σχετικά άρθρα:

Leading researchers on Sovereign Money meet in Netherlands to advance research, Positive Money