Το fekyou.info θέλοντας να αναδείξει την αξία και τη σημασία των Αρχείων της Ελληνικής Παλιγγενεσίας  εγκαινιάζει αρχικά δύο νέες σειρές δημοσιεύσεων που αφορούν ζητήματα νομισματικά και δημοσιονομικά (κυρίως δημόσια δάνεια) της περιόδου 1821-1832.

Συνεχίζοντας με τη σειρά νομισματικά (αριθμός 5), δημοσιεύουμε κείμενο από τον κώδικα προβουλευμάτων (Νουμερο 60) που υπογράφεται από τον Σωτήριο Χαραλάμπη και προσυπογράφεται από τον Ιω. Σκανδαλίδη με ημερομηνία 13 Μαρτίου 1822, δηλαδή σχεδόν ένα χρόνο μετά την έναρξη του Αγώνα το 1821. Ο κώδικας προβουλευμάτων αποτελείται από 201 αριθμημένα έγγραφα και ένα σχέδιο νόμου που βρέθηκε σε χωριστό φάκελο και σχετίζεται  με το υπ’ αριθ. 8 προβούλευμα της 21 Ιανουαρίου 1822, το οποίο έχει προστεθεί στο τέλος της συλλογής των προβουλευμάτων που βρίσκονται στον πρώτο τόμο των αρχείων της Ελληνικής Παλιγγενεσίας και θα παρουσιάσουμε προσεχώς.

Αφορά χρονικά την Α΄Βουλευτική Περίοδο (1822-1823). Είδαμε την πρώτη καταγράφη στα πρακτικά του Βουλευτικού το 1822 για το ζήτημα της διατίμησης των νομισμάτων. Όπως είχαμε αναφέρει σε προηγούμενη δημοσίευση με την έναρξη του Αγώνα του 1821 στην Ελλάδα, ιδρύθηκαν τα πρώτα τοπικά πολιτεύματα. Την αξία των κειμένων αυτών και φόρο τιμής σε όσους τα προετοίμασαν και τα συνυπέγραψαν θέλησαν να αποδώσουν οι επεναστατημένοι έλληνες [1].

Παράλληλα το νόμισμα ως μέσο ανταλλαγής, η ανάγκη και η σημασία του νομίσματος είχε γίνει αντιληπτή εξαρχής από την έναρξη σχεδόν του Αγώνα, αλλά κα σε τοπικό επίπεδο στον τότε ελληνικό χώρο. Όπως αποτυπώνεται (ενδεικτικά) και στη Νομική Διάταξις της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος (1821) με τη φράση «Η εθνική βουλή κόπτει νομίσματα εις του Έθνους το όνομα» [2]. Το ζήτημα της κοπής νομίσματος «νέο σύστημα νομισμάτων» είχε απασχολήσει ήδη από το 1822 [3]. Επίσημες συζητήσεις σχετικά με την ανάγκη προσδιορισμού της νομισματικής μονάδας ανάγονται ήδη από το 1825 [4].

Την εποχή εκείνη η νομισματική κατάσταση πού επικρατούσε στον ελληνικό χώρο κατά διάρκεια των χρόνων της Τουρκοκρατίας χαρακτηρίζονταν από νομισματική πολυμορφία, στενότητα κυκλοφορίας νομισμάτων και νομισματικό χάος. Σε αντίστοιχες κινήσεις διατίμησης των νομισμάτων θα προχωρήσει αργότερα και ο Καποδίστριας με την εισαγωγή του Φοίνκα και του πρώτου νομισματικού συστήματος στην Ελλάδα [5]. Συγκεκριμένα τις 8 Φεβρουαρίου 1828 ο Κυβερνήτης για να άρει το επιβλαβές αποτέλεσμα για το εμπόριο και τα συναλλάγματα από την ανωμαλία της τιμής των νομισμάτων με διάταγμα του προσδιορίζει τις ισοτιμίες των ξένων νομισμάτων που κυκλοφορούν προς το γρόσι [6]. Αργότερα το ίδιο θα κάνει και ο Όθωνας  με την εφαρμογή του νέου νομισματικού συστήματος με βάση τη δραχμή [7].

Σχετικά (ενδεικτικά):

• [1] Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας – Νομισματικά (1) και Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας – Νομισματικά (4)
• [2] «Νομική Διάταξις της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος», τμήμα Β’, σελ. 50, παράγραφος Ε’ (1821).
• [3] Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος «κατά την Επιδαύρω Εθνική Συνέλευση», τίτλος Γ’, τμήμα Δ, παράγραφος ΜΔ’, σελ. 29
• [4] Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, Δρ. Αικατερίνη Μπρεγιάννη, «Νόμισμα και Νομισματικές κρίσεις στην Ελλάδα. Από τον Καποδίστρια στον Όθωνα 1828-1866», σελίδα 189
• [5] Ο Καποδίστριας, ο Φοίνικας και το πρώτο νομισματικό σύστημα στην Ελλάδα
• [6] Με το Διάταγμα 207 της 8ης Φεβρουαρίου 1828, Γενική Εφημερίς της Ελλάδος 1828, αρ.11
• [7] Με το Διάταγμα της 8/20 Φεβρουαρίου 1833 (Ναύπλιο), υπογεγραμμένο από την αντιβασιλεία (Αρμανσμπεργκ, Μάουερ και Εύδεκ) και τον επί των οικονομικών γραμματέα της Επικρατείας Α. Μαυροκορδάτο.
• Τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας (1821-1832)
• Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας – Νομισματικά (2)
• Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας – Νομισματικά (3)
• Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας – Νομισματικά (6)
• Η εισαγωγή του νέου νομίσματος επί Όθωνα. Η δραχμή του 1833

Σταύρος Β. Τσίπρας