Σύνθεση δημόσιου χρέους 2011-2016

ΣΥΝΘΕΣΗ ΧΡΕΟΥΣ 2011-2016

Το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2016 (ΠΚΠ) δημοσιεύτηκε τον Οκτώβρη του 2015. Κατατέθηκε προς συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής από τον υπουργό οικονομικών Ευκλείδη Tσακαλώτο. Στο προσχέδιο αυτό υπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία για τη σύνθεση του δημόσιου χρέους.

Στις 31/08/2015, το σύνολο των ευρωπαϊκών δανείων του πρώτου και δεύτερου προγράμματος στήριξης (GLF, EFSF) ανερχόταν σε 183.809 εκατ. ευρώ, ενώ τα ανεξόφλητα δάνεια προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανέρχονταν σε 19.113 εκατ. ευρώ.

Οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Ελληνικού Δημοσίου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 καλύφθηκαν αποκλειστικά με εσωτερικό δανεισμό (εκδόσεις εντόκων γραμματίων και σύναψη συμφωνιών repos με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης).

Τον Ιούλιο του 2015 μέσω της σύμβασης προσωρινής χρηματοδότησης με τον EFSM, χορηγήθηκαν 7,16 δισ. ευρώ, τα οποία αποπληρώθηκαν από την πρώτη εκταμίευση ύψους 13 δισεκατομμυρίων ευρώ, εντός του Αυγούστου, στο πλαίσιο της σύμβασης χρηματοδότησης με τον ESM (νόμος 4336/2015). Η εκταμίευση των πρώτων 13 δις ευρώ (από τα συνολικά 86 δις ευρώ) έγινε στις 20 Αυγούστου 2015. Επιπρόσθετα 2 δις ευρώ (από τα 15 δις ευρώ) τις επόμενης δόσης πραγματοποιήθηκαν χθες στις 24 Νοεμβρίου 2015 σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του ESM.

Σύμφωνα με το ΠΚΠ μετά τις αποφάσεις του Eurogroup της 14ης Αυγούστου 2015 και την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας και των τεστ αντοχής των ελληνικών τραπεζών προβλέπεται η εκταμίευση επιπλέον 13 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον ESM μετά το τέλος Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους. Το δάνειο για τη στήριξη του προγράμματος είναι διάρκειας 32,5 ετών, ενώ το ύψος του δανείου μπορεί να ανέλθει μέχρι 86 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ποσού έως 25 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ανάλογα με τις ανάγκες που θα εκτιμηθούν. Εκ των οποίων 10 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι οποίες ενδέχεται να λάβουν επιπλέον 15 δισεκατομμύρια ευρώ εντός του 2016.

Συνοπτικά κατά τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΚΠ) η κατάσταση έχει ως εξής:

– Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 326 δισεκατομμύρια  ευρώ ή 187,6% του ΑΕΠ στο τέλος του 2015, έναντι 324.12 δισ. ευρώ ευρώ ή 181,0% του ΑΕΠ το 2014.

– Το 2016 το ύψος του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 343.2 δισεκατομμύρια ευρώ ή 198,0% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση έναντι του 2015.

– Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 315,8 δισεκατομμύρια ευρώ ή 181,8% του ΑΕΠ στο τέλος του 2015, έναντι 317.117 εκατ. ευρώ ή 177,1% του ΑΕΠ το 2014.

– Το 2016, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 333.5 δισεκατομμύρια ευρώ ή 192,4% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με το ίδιο το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού η αύξηση του δημόσιου χρέους, σε απόλυτες τιμές, το έτος 2016 οφείλεται κυρίως στην πρόβλεψη για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με ποσό 25 δισεκατομμυρίων ευρώ στη διετία 2015-2016.

– Παράλληλα σύμφωνα με το ΠΚΠ την περίοδο 2010-2014 τα μέτρα του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής (αύξηση των φορολογικών εσόδων και περικοπή των δαπανών) έφθασαν στο 24,5% του ΑΕΠ (σε ονομαστικές τιμές του 2009). Το ενδιαφέρον σε αυτό το στοιχείο πέραν του μεγέθους των περικοπών είναι η πηγή αναφοράς. Αν και αναφέρεται στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού (σελίδα 9), η πηγή δεν είναι επίσημο δημόσιο έγγραφο, αλλά μία ιδιωτική μελέτη του Μαρτίου 2015 με τίτλο «The costs of Greece’s fiscal consolidation».

– Επιπρόσθετα η σωρευτική απώλεια της οικονομικής δραστηριότητας σε όρους πραγματικού ΑΕΠ, ξεπέρασε το 25%, πυροδοτώντας ταυτόχρονα όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται (σελίδα 10 ΠΚΠ) ένα φαύλο κύκλο στη δυναμική του λόγου χρέους/ΑΕΠ της Γενικής Κυβέρνησης, ο οποίος αυξήθηκε από 129,7% του ΑΕΠ το 2009 σε 177,1% του ΑΕΠ το 2014.

– Το ΑΕΠ από 237, 4 δισ. ευρώ το 2009 έπεσε στα 179 δισ. ευρώ το 2014 και εκτιμάται στα 173,6 δισ. για το 2016 (ΠΚΠ σελ. 24, πίνακας 2.1). => Μείωση του ΑΕΠ κατά 63,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε 7 χρόνια.

Σύμφωνα με το νόμο 4270 του 2014 (άρθρο 14 παράγραφος 1β) ο όρος Γενική Κυβέρνηση περιλαμβάνει τρία υποσύνολα-υποτομείς:

  • της Κεντρικής Κυβέρνησης,
  • των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και
  • των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), σύμφωνα με τους κανόνες και τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ΕΣΟΛ).

Οι φορείς εκτός Κεντρικής Διοίκησης, που περιλαμβάνονται στους υποτομείς της Γενικής Κυβέρνησης «λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης», προσδιορίζονται, ανά υποτομέα, από το Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και αποτελούν ξεχωριστά νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή από ΟΤΑ.

Σύμφωνα με το νόμο 4270 του 2014 (άρθρο 14 παράγραφος 1στ) ο όρος Κεντρική Διοίκηση περιλαμβάνει:

  • Την Προεδρία της Δημοκρατίας
  • τα Υπουργεία και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, καθώς και
  • τις Ανεξάρτητες Αρχές που δεν έχουν νομική προσωπικότητα.

Για λόγους στατιστικής ταξινόμησης, η Βουλή των Ελλήνων περιλαμβάνεται και αυτή στην Κεντρική Διοίκηση, σύμφωνα με τον Κανονισμό της, ως προς τον προϋπολογισμό εξόδων και τον ισολογισμό-απολογισμό αυτής.

Σχετικά (ενδεικτικά):

  •  
  •  
  •